Gözden Kaçırmayın

Çınarcık Devlet Hastanesi Çalışanının Acı KaybıÇınarcık Devlet Hastanesi Çalışanının Acı Kaybı

Afrika Ülkeleri Sağlık Güvenliği Krizinde


Birçok Afrika ülkesi, küresel sağlık güvenliğini doğrudan ilgilendiren iki farklı uluslararası düzenleme arasında kalarak zor bir ikilem yaşıyor. Bu ülkeler, bir yanda Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) bünyesinde müzakere edilen küresel patojen paylaşımı anlaşmaları, diğer yanda ise ABD ile imzaladıkları ikili anlaşmalar nedeniyle sıkışmış durumda.


Patojen Paylaşımı Neden Önemli?


Patojen paylaşımı, yeni ortaya çıkan bulaşıcı hastalık tehditlerine karşı erken uyarı sisteminin ve etkili aşı/ilaç geliştirmenin temelini oluşturuyor. Bir ülke, topraklarında tespit ettiği bir patojeni (virüs, bakteri vb.) zamanında ve şeffaf bir şekilde küresel toplumla paylaştığında, salgın riski kontrol altına alınabiliyor. Ancak, bu paylaşımın adil bir çerçevede yapılması ve kaynak sağlayan ülkelerin de geliştirilen ürünlere erişiminin garanti altına alınması hayati önem taşıyor.


Çelişen Taahhütler ve Belirsizlik


Mevcut durumda, DSÖ'nün "Pandemic Accord" (Pandemi Anlaşması) ve "PABS" (Pathogen Access and Benefit

  • Sharing) sistemi gibi girişimleri, daha adil ve kapsayıcı bir küresel sistem oluşturmayı hedefliyor. Ancak, bazı Afrika ülkelerinin daha önce ABD ile imzaladığı ikili anlaşmalar, bu küresel müzakerelerle çakışabiliyor veya çelişebiliyor. Bu durum, söz konusu ülkelerin hangi kurallara tabi olacağı konusunda belirsizlik yaratıyor ve uluslararası müzakerelerdeki pazarlık güçlerini zayıflatıyor.


    • Afrika'nın Sağlık Egemenliği Tehlikede


    Uzmanlar, bu ikilemin Afrika kıtasının sağlık egemenliği ve gelecekteki salgınlara hazırlık kapasitesi üzerinde olumsuz etkileri olabileceği uyarısında bulunuyor. Yaşanan gelişmeler, küresel sağlık sistemindeki eşitsizlikleri bir kez daha gözler önüne sererken, aşağıdaki soruları gündeme getiriyor:



    • Adil Paylaşım: Patojenleri paylaşan ülkeler, sonradan geliştirilen aşılara ve tedavilere adil şartlarda erişebilecek mi?

    • Küresel İş Birliği: Çakışan anlaşmalar, küresel sağlık iş birliğinin önünde bir engel mi teşkil ediyor?

    • Afrika'nın Rolü: Afrika ülkeleri, kendi biyolojik kaynakları üzerinde söz sahibi olabilecek mi?


Sonuç olarak, dünya yeni bir pandemiye hazırlanırken, Afrika ülkelerinin küresel müzakerelerde net ve birleşik bir strateji belirlemesi, hem kıtanın hem de küresel sağlık güvenliğinin geleceği açısından büyük önem taşıyor.