Gözden Kaçırmayın

Yapay Zeka ile İlaç Güvenliği ve Yan Etki Tahmini DönemiYapay Zeka ile İlaç Güvenliği ve Yan Etki Tahmini Dönemi

Türkiye'de, ilaç uyumunu artırmak ve hasta güvenliğini sağlamak amacıyla dijital ilaç yeniden programlama ve akıllı dozaj sistemleri giderek yaygınlaşıyor. Bu yenilikçi teknolojiler, dijital haplar, akıllı ilaç kutuları, mobil sağlık uygulamaları ve yapay zeka destekli izleme platformları aracılığıyla hastaların tedavi süreçlerini optimize ediyor.


Teknolojinin İşleyişi
Dijital hap teknolojisi, mide asidiyle aktive olan sensörlere sahip ilaçlardan oluşuyor. Örneğin, FDA onaylı ilk dijital hap olan Abilify MyCite, izofreni tedavisinde kullanılıyor. Sistem, sensörün sinyal göndermesi, cilt yaması, mobil cihaz ve sağlık kuruluşu arasında veri akışı şeklinde çalışıyor. Akıllı ilaç dağıtım sistemleri ise RFID, barkod teknolojileri ve elektronik ilaç yönetim sistemleri ile dozaj hatalarını minimize etmeyi hedefliyor.


Türkiye'deki Yasal Çerçeve
Bu teknolojiler, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK) tarafından yayımlanan İlaçların Güvenliliği Hakkında Yönetmelik çerçevesinde düzenleniyor. Farmakovijilans sistemi zorunlulukları, risk yönetim planları ve TÜFAM (Türkiye Farmakovijilans Merkezi) bildirim sistemleri ile entegre şekilde çalışıyor. Hasta verilerinin güvenliği için KVKK uyumluluk gereksinimleri ve ALCOA+ ilkeleri titizlikle uygulanıyor.


Klinik Faydalar ve Hasta Sonuçları
Araştırmalar, elektronik izleme sistemleri sayesinde ilaç uyumunda %50'ye varan artış sağlandığını gösteriyor. Kronik hastalık yönetiminde iyileşme ve hastane yeniden yatış oranlarında azalma gözlemleniyor. Özellikle kalp yetmezliği hastalarında yeniden yatış oranları %38'e varan oranda düşüş kaydedildi. Sistemler, yanlış dozaj riskini azaltırken, ilaç etkileşimlerinin erken tespitini de mümkün kılıyor.


Yerli ve Milli Uygulamalar
Türkiye'de "Kalbim Takip'te" projesi ile atriyal fibrilasyon hastalarının izlenmesi, "Albert Sağlık" ile sesli sağlık asistanı hizmeti ve "Movita Akıllı Hastane Sistemleri" ile gerçek zamanlı hasta takibi gibi yerli çözümler hayata geçiriliyor. Bu sistemler, e

  • Nabız ve Reçetem Sistemleri ile entegre şekilde çalışarak hasta takibini kolaylaştırıyor.


Gelecek Perspektifi
2025 vizyonu kapsamında, yapay zeka destekli kişiselleştirilmiş tedavi, blokzincir tabanlı güvenli veri paylaşımı ve IoT entegrasyonu ile evde hasta izlemi planlanıyor. Nanoteknoloji tabanlı akıllı ilaçlar ve dijital ikizler (sanal hasta modelleri) gibi gelişmekte olan teknolojiler de Türkiye'nin gündeminde yer alıyor.